Katip Çelebi kimdir ?
Muhtemelen ilk defa böyle farklı bir biyografi okuyacaksınız. Hece ölçüsüyle yazılan bu biyografide oldukça farklı bir üslup var. Elbette şiirde Katip Çelebinin bütün eserlerinin ismi yok ama öne çıkanlar var.
Mesnevi tarzında fakat hece ölçüsüyle yazılan biyografinin şairi Tahir-ül Mevlevi’dir.
Kâtip Çelebî Hicri (1004 – 1069) / Miladi (1609-1657)
Bu asrın içinde bâzı naşirler
Sade üslûp ile yazmışlar eser
Onlardan biri de ( Kâtip Çelebî )
Halâ da ilmiyle yegâne gibi
Bin dörtte doğmuştu, İstanbulluydu
Adı Mustafa’ydı, asker oğluydu [1]
Medrese ilmini gördü tamamen
Fünunu aldı bir Felemenkliden
Felemenkli, fazıl müsteşrik imiş
Tetkikat yapmaya buraya gelmiş
Kâtip Çelebiyle görüşmüş epey
Öğrenmiş, öğretmiş haylice bir şey
Müslümanlar ile konuşmasından
Feyzalmış, bu adam olmuş müslüman.
Çelebî, irfana bir sernamedir
Türklerde yetişmiş bir allâmedir
Gözetmemiş idi tahsilde farkı
Tanımıştı Garbı, bilmişti Şarkı
Avrupaca, bütün âsârı mefhûm
Hacı Kalfa diye kendisi malûm.
Keşfüzzunun adlı bir fihristi var
Zannetme ki herkes eşini yapar
On beş bin kitapla on bin müellif
Adını orada etmiştir târif
Bunların hepsini bulmuş, okumuş
İnce elemiş te sıkça dokumuş
Ulûmun, fünunun ka’rına dalmış
Muhtelif eserler kaleme almış
Lâtince yazılmış ( Atlas minür ) ün
Yazmış türkçesini; sa’yini görün.
Tuhfetülkibar’ı : Tarihi bahrî
Takvim- üt tarih’i: Fihristi dehrî
Fezleke : tarihin bir hulâsası
Coğrafya kitabı: Cihannüma‘sı
Mizan‘ı, hassas bir terazi elhak
Mümkindir Ehak‘kı onunla tartmak
Hulâsa: Çelebî, muhakkik bir zat
Âsarı tamamen ciddî te’lifat
Divanda memurken sefere gitti
Ordu kışlıyorken gitti, haccetti [2]
Hacı Kalfa’lığı bundan dolayı;
Bu unvan doldurdu hep Avrupayı
Bıraktı sonradan memuriyeti
Tedrise, te’life hasretti vakti
Bin altmış yedide eyledi rihlet
O tek Allâmemiz, canına rahmet.
Vefa’dan Zeyrek’e inilen yolda
Görünür mezarı geçerken solda
[1] Abtullah namında bir sipahî imiş
[2] Muradı Rabiin Bağdat seferinde ordu Halep’te kışlıyorken Hicaza gitti.- Haccedip geldikten sonra Revan seferinde bulundu. Istanbula dönülünce resmî vazifeden çekildi.
Kâtip Çelebî’nin hayatı için tıklayınız.
Tahir-ül Mevlevi’nin hayatı için tıklayınız.