İletişim nedir iletişimin ögeleri nelerdir?
İLETİŞİM NEDİR ?
İletişimin birçok tanımı yapılabilir;
- Gönderici ve alıcı arasındaki her türlü bilgi alış verişidir.
- Bilgiyi üretme ,aktarma ve anlamlandırma sürecidir.
- Duygu,düşünce ve bilgileri çeşitli yollarla başkalarına aktarma ve anlamlandırma sürecidir
- Duygu,düşünce ,hayal ,tecrübe,gözlem,niyet,amaç ve bilgileri , ses,yazı,işaret,mimik,davranış,görüntü gibi akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılmasına iletişim denir.
- En az iki insan ya da insan grubu arasında gerçekleşen duygu,düşünce,davranış ve bilgi alışverişine iletişim denir.
- İnsanoğluna ait her türlü durum veya bilginin başkalarına bir şekilde aktarılmasıdır.
- Duygu, düşünce veya bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılması, bildirişim, haberleşme, komünikasyon ( TDK Sözlüğü )
İletişime niçin ihtiyaç duyulur?
İletişim hayatın vazgeçilmez bir ihtiyacıdır zira bedensel ve ruhsal ihtiyaçlarımızın bir çoğunu iletişimle karşılarız.
Kişiler ,sosyal çevrede sağlıklı ve mutlu bir hayat sürmek için iletişim kurmak zorundadır.
İnsanoğlu sosyal bir varlık olduğu için duygu,düşünce ve hayallerini,istek ,arzu ve dileklerini başka insanlara aktarmak ve paylaşmak ister.
Toplumsal yasa ve kanunların sağlıklı bir şekilde işlemesi için iletişime ihtiyaç duyulur.
İletişim yolları nelerdir?
İnsanoğlu iletişim ihtiyacını karşılamak için daha en başından itibaren çeşitli yollar aramış ve bu isteğini temin için çeşitli iletişim yolları bulmuştur.
İletişimin, gönderici ve alıcı arasındaki her türlü bilgi alışverişi olduğunu söylemiştik. İşte bu alışverişte bilgiler ;
1. Dil ile
2. Jest ve mimikler yoluyla
3. Resim, çizgi ve şekillerle
4) Farklı simgeler kullanılarak , alıcılara aktarılabilir.
Şüphesiz ki bu yollardan en sağlıklı olanı en gelişmiş sistem olması sebebiyle dil ile gerçekleştirilen iletişimdir.
1.2. İLETİŞİMİN ÖGELERİ ( İLETİŞİMİN UNSURLARI)
İletişimde bulunan ögeler şunlardır: ( İlk beşi asli unsur , altıncısı hepsinin birden içinde bulundukları ortamdır. Yedincisi, iletiye ; sekizincisi, alıcıya yapışıktır.)
1.Gönderici (kaynak,verici)
2.Alıcı
3.İleti (Mesaj)
4.Kanal
5.Dönüt ( geri bildirim)
6.Bağlam
7.Şifre ( kod )
8.Filtre
Her türlü iletişimde gönderi , alıcı ve ileti bulunur. İletiler gönderici tarafından alıcının çözebileceği şekilde şifrelenerek (mesela Türkçe ile) bir kanal üzerinden gönderilir.Alıcı iletiyi alır, anlamlandırır ve bir cevap verir ki buna da dönüt denir.Bütün bu işlemler bir bağlamda gerçekleşir.
Şimdi iletişimin unsurlarını tek tek kısaca açıklayalım.
1.Gönderici (kaynak,verici) : İletişimi başlatan kişidir.İletiyi hazırlar ve alıcıya gönderir. Sözlü iletişimde konuşan kişi, yazılı anlatımda metnin yazarı göndericidir.
Arkadaşım, bana:
– Yağmur yağıyor , dedi.
Cümlesinde gönderici, arkadaşımdır.
2. Alıcı: İletinin aktarıldığı kişidir.Bir konuşmada dinleyiciler ya da bir metnin okurları alıcıdır.
Arkadaşım, bana:
– Yağmur yağıyor , dedi.
Cümlesinde alıcı benim.
3. İleti (mesaj):Göndericinin alıcıya ilettiği her türlü duygu,düşünce,istek ve bilgiler iletidir.
Arkadaşım, bana:
– Yağmur yağıyor , dedi.
Cümlesinde ileti ‘’ yağmur yağıyor’’ dur.
4. Kanal: Göndericinin,iletiyi alıcıya gönderirken kullandığı her yol kanalı meydana getirir.
Ses ( ses dalgaları), yazı (farklı alfabeler), şekil (semboller,simgeler) vs. birer kanaldır.
Mesela sözlü iletişimde kanal ses dalgalarıdır. (Bir Türk, bir Alman ya da bir Arap sözlü iletişimde aynı kanalı yani sesi (ses dalgalarını kullanırlar). (Peki niçin birbirlerini anlamazlar? Bakınız: 7. Şifre)
5. Dönüt( Geri bildirim): Alıcının , göndericiye verdiği her türlü olumlu veya olumsuz cevaptır.
Karnın acıktı mı , diye soran anneme , evet dedim. Cümlesinde dönüt ‘’ evet ‘’ cevabıdır.
6. Bağlam: İletişim unsurlarının birlikte oluşturdukları ortama bağlam denir.
Türk Dil Kurumu sözlüne göre bağlam;
Bir dil birimini çevreleyen, ondan önce veya sonra gelen, birçok durumda söz konusu birimi etkileyen, onun anlamını, değerini belirleyen birim veya birimler bütünü. ( kontekst )
Bir kelimenin hangi anlamda kullanıldığını bağlamına göre belirleriz. Bir ileti ne zaman kime söylenmiş, amacı nedir? Anlamı nedir? Hep bağlamına göre belirleriz.
Mesela kesmek kelimesini farklı bağlamlarda kullanalım:
Konuşmayı kısa kes. ( Lafı uzatma anlamında)
Kurdeleyi makasla kes.( Gerçek anlamda)
Çocuğu sütten kes.( Artık anne sütü verme)
O çocukla alakanı kes.( Artık görüşme)
7. Şifre ( kod ): İletiler bir şifre sistemiyle üretilir ve bir kanaldan gönderilir. İşte iletinin üretildiği bu şifreleme sistemine kod denir.
Her dil (lisan) belli iletilerin aktarılmasını sağlayan , kendi içerisinde kuralları olan ancak o kuralları bilenlerin anlayıp çözebileceği bir şifreleme sistemidir.
Farklı lisanlarda konuşan insanların, dili kullanarak anlaşamamalarının sebebi iletilerini oluştururken kullandıkları şifrelerin farklılığıdır.( Mesnevide bahsedilen üzüm isteyen dört kişi bu konuda iyi bir örnektir.)
8.Filtre: Alıcının gelen mesajı alması ve anlamlandırmasında etkili olan ve alıcıdan kaynaklanan her türlü engeldir.
Garson ,müşteriye: Gönderici:Garson Alıcı: Müşteri İleti: Ne alırsınız
– Ne alırsınız? Diye sordu. Müşteri: Kanal: Ses (dil) Dönüt: İskender
– İskender lütfen,dedi. Bağlam: Lokanta
